04
ཕུར།, བཅིུས།

ཕྱི་ལོ་༢༠༢༤ ཟླ་༩ ཚེས་༡༩ ཉིན། སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་བསྒྲིལ་གནང་སོང་། པར། སྤྱི་ལྷན།

བཙན་བྱོལ་གྱི་གསར་འགྱུར།
Typography
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

ཕྱི་ལོ་༢༠༢༤ ཟླ་༩ ཚེས་༡༩ ཉིན། སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ཉིན་མཐའ་མར། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་བཞག་གནང་བ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་འོས་མིའི་འོས་ཆོས་དང་དུས་ཡུན་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་སྤྱི་འཐུས་མང་མོས་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་བ། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཟུར་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཚོགས་མིར་བདམས་ཐོན་གནང་སོང་།

དེ་ཡང་། གོང་ཚེས་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩།༣༠ ཐོག དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བར་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་གནང་བར་གཞུང་འབྲེལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དང་། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ཟུར་པ་ལྕམ་སྐུ་ཇ་ནི་ཊ་རི་སེ་ (Former Senator Janet Rice) མཆོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་གྲོས་ཚོགས་ནས་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།

དེ་རྗེས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལེའུ་བརྒྱད་པ། དོན་ཚན་ ༩༧ ནང་གསེས་ ༡ པོའི་ (ཀ) དགོངས་དོན། “དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ལ་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་གཅིག་དགོས་པར། གོ་ཡུལ་སྟོང་པ་ནམ་ཐོན་ལ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང༌། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན། སྲིད་སྐྱོང་བཅས་ཚང་འཛོམས་བྱུང་ན་སྨོས་མེད་དང་། གལ་ཏེ་ཚང་འཛོམས་མ་ཐུབ་ཚེ་ངོ་ཡོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྐབས་དེའི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཁོ་ནའི་ཆེད་མི་འགྲོ་གསུམ་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་ཚོགས་ཆུང་དེས་ཉིས་ལྡབ་ལས་མ་ཉུང་བའི་འོས་འཆར་ཕུལ་བར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འོས་བསྡུ་བྱས་ཏེ་མང་མོས་སུ་ཐོབ་ལ་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དུ་འོས་ཐོན་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ། དེ་མིན་ལས་བྱེད་ཇི་དགོས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་གྱིས་བཀའ་ཤག་ལ་གོ་བསྡུར་དང་འབྲེལ་བཀའ་ཤག་ནས་སྐབས་སོ་སོར་བསྐོ་གཞག་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཆོག་པ་ཡིན།” ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་འོག འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་བཀའ་ཟུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག་དང་། ཚོགས་མི་བཀའ་ཟུར་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག ཚོགས་མི་དབུས་འོས་བསྡུ་འགན་འཛིན་ལས་འཕར་ཟུར་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་ནས། སྤྱི་ཟུར་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་དང་། ལྷ་ལུང་རྒྱལ་ལགས་རྣམ་གཉིས་འཆར་འབུལ་བྱུང་བར། སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ལས་ཉིན་བརྒྱད་པའི་ཚོགས་ཐུན་དང་པོའི་ཐོག་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་གསང་བའི་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ་སྤྱི་ཟུར་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༢༩ དང་། ལྷ་ལུང་རྒྱལ་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༡༢ ཐོབ་པ་དང་། འོས་གྲངས་ ༣ རྩིས་མེད་བྱུང་བ་བཅས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ཟུར་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་མང་མོས་ཐོག་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ལ་བདམས་ཐོན་བྱུང་སོང་།

དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལེའུ་དགུ་པ། དོན་ཚན་ ༡༠༡ ནང་གསེས་ (༡) དགོངས་དོན། “ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་དང༌། ཚོགས་མི་གཉིས་ནས་བཞིའི་བར་དགོས་པར། གོ་ཡུལ་སྟོང་པ་ནམ་ཐོན་ལ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང༌། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན། སྲིད་སྐྱོང་བཅས་ཚང་འཛོམས་བྱུང་ན་སྨོས་མེད་དང་། གལ་ཏེ་ཚང་འཛོམས་མ་ཐུབ་ཚེ་ངོ་ཡོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྐབས་དེའི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཁོ་ནའི་ཆེད་མི་འགྲོ་གསུམ་དམིགས་འཛུགས་གནང་བའི་ཚོགས་ཆུང་དེས་ཉིས་ལྡབ་ལས་མ་ཉུང་བའི་འོས་འཆར་ཕུལ་བར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འོས་བསྡུ་བྱས་ཏེ་མང་མོས་སུ་ཐོབ་ལ་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་མིར་འོས་ཐོན་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ།” ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་འོག ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་བཀའ་ཟུར་འཕགས་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། ཚོགས་མི་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་། ལས་བྱེད་འདེམས་ལྷན་གྱི་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་ལྕོགས་ཟུར་པ་ཤོ་ཟུར་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་མཆོག ལས་བྱེད་འདེམས་ལྷན་གྱི་ཚོགས་མི་ཟུར་པ་མཚམས་གདའ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་ནས། རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་ཐུབ་བསྟན་ཡར་འཕེལ་ལགས་དང་། རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་རྣམ་གཉིས་འཆར་འབུལ་བྱུང་བར། སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ལས་ཉིན་བརྒྱད་པའི་ཚོགས་ཐུན་དང་པོའི་ཐོག་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་གསང་བའི་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ། རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་ཐུབ་བསྟན་ཡར་འཕེལ་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༡༨ དང་། རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ལ་འོས་གྲངས་ ༢༤ ཐོབ་པ་དང་། འོས་གྲངས་ ༣ རྩིས་མེད་བྱུང་བ་བཅས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་མང་མོས་ཐོག་ལས་བྱེད་འདེམས་ལྷན་གྱི་ཚོགས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་སོང་།

དེ་རྗེས་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་ཐོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༤༡ པ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཞེས་པའི་ནང་གསེས་ ༤ པའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ཨ་ཀྲོང་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་བཏོན་གནང་བར། སྤྱི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་བྲལ་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བརྗོད་པ་དང་པོ་དང་། བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་ཐོག་ནས་རྩ་འབོར་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་དང་། ཆབས་ཅིག་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣༡ པ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཞེས་པའི་ནང་གསེས་ ༢ པའི་ “ག” ཡི་ཐོག་བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་ཐོག་རྩ་འབོར་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་རྗེས། བརྗོད་པའི་གསུམ་པའི་ཐོག་ཡིག་ཆ་ཨང་། ༤༤ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཞེས་པའི་ནང་གསེས་ ༢ པའི་ “ག” པ་དང་། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཞེས་པའི་ནང་གསེས་ ༤ པ་བཅས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།

དེ་བཞིན་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣༡ པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་སོ་བདུན་པ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཞེས་པའི་ནང་གསེས་ ༡ པོའི་ “ཁ” ཡི་ཐོག་བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་ཐོག་རྩ་འབོར་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་ཐོབ་པར་བརྟེན་ཟགས་པ་དང་། ཡིག་ཆ་ཨང་། ༤༡ ཀ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་ཀྱི་ཕོགས་ཐོབ་དང་། ཟུར་ཕོགས། ལས་ཐོན་ཕོགས། ཐོབ་ཐང་གཞན་དག་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི་ ༡ པོའི་ཐོག་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གཞུང་འབྲེལ་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གནང་བར་དཔལ་ལྡན་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྗེས། བརྗོད་པ་དང་པོ་དང་། བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་ཐོག་གཏན་འབེབས་དང་། བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་ཐོག་ཡིག་ཆ་ཨང་། ༤༥ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་ཀྱི་ཕོགས་ཐོབ་དང་། ཟུར་ཕོགས། ལས་ཐོན་ཕོགས། ཐོབ་ཐང་གཞན་དག་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པའི་ ༡ པོ་གཏན་འབེབས། དེ་བཞིན་མཛད་གཙོ་རྣམ་པའི་ཕོགས་དང་། ཟུར་ཕོགས། འགྲིམ་འགྲུལ། མཚན་དོད། ཉིན་རེའི་ལས་དོད་བཅས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གི་སྒྲིག་གཞིར་བསྐྱར་བཅོས་ཐོག་བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་དང་། བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།

དེ་རྗེས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སློབ་དཔོན་ཐུབ་བསྟན་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་ཡིག་ཆ་ཨང་། ༣༥ བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་བཏོན་གནང་བར། སྤྱི་འཐུས་རྒྱལ་ལྡོང་ཕུར་པ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་ཚབ་ཡོད་པ་དང་བོད་ནང་གི་གཞིས་ལུས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་གནང་སོང་།

དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཡིག་ཆ་ཨང་། ༣༦ དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསལ་བཤད་གནང་བར། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ཨ་ཀྲོང་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་བགྲོ་གླེང་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་བཏོན་པ་དང་། དེར་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་དང་། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་གིས་གསལ་བཤད་གནང་བའི་དོན་གནད་རྣམས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བློ་ངེས་བྱུང་བའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་བཏོན་གནང་བར། སྤྱི་འཐུས་རྒྱལ་ལྡོང་ཕུར་པ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་མང་མོས་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།

དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་༤༣ པ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པའི་ཕོགས་དང་། ཟུར་ཕོགས། འགྲིམ་འགྲུལ། མཚན་དོད། ཉིན་རེའི་ལས་དོད་བཅས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གི་སྒྲིག་གཞིར་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣༢ པ་སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པའི་ཐོག་བརྗོད་པ་དང་པོ་ཟིན་བསྟུན་དགོངས་འཆར་སྤྱི་མོས་གཞིར་བཟུང་། སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲིག་གཞི་དེ་རང་ངམ། ནང་དོན་དེར་བསྟུན་གྱིས་སྒྲིག་གཞི་ཞིག་ཟུར་དུ་གསར་བཟོ་དགོས་མིན་གང་དགེའི་སླད་སྤྱི་འཐུས་གསུམ་ལས་གྲུབ་པའི་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་བསྐོ་གཞག་གིས་གྲུབ་དོན་སྙན་ཐོ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་སྐབས་ ༡༧ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༩ པར་འགོད་འབུལ་དགོས་རྒྱུའི་སྤྱི་མོས་སམ་མང་མོས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཞིག་སྤྱི་འཐུས་ཚེ་རིང་དབྱངས་ཅན་མཆོག་གིས་བཏོན་གནང་བར། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་རྔ་བ་གངས་རི་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྗེས། གྲོས་ཚོགས་ནས་སྤྱི་མོས་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།

མཐའ་མར། དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་མཇུག་བསྡོམས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ང་ཚོའི་ལས་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོས་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་འཇོག་དགོས་ཆགས་པ་རེད། དང་པོ་དེར། སྤྱི་ཟུར་དྭངས་ཤར་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ལགས་དང་། གཉིས་པ་དེར་སྤྱི་ཟུར་ཆུང་བདག་ཀོ་རིན་ལགས་ཉེ་ཆར་སྐུ་གཤེགས་པ་དེའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་བཞག་ཡོད་རེད། བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་དམ་པ་གཉིས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་ཕྱག་ལས་མང་པོ་ཞིག་གནང་ནས་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་འགན་འཁུར་རིམ་པ་བཞེས་མཁན་གྱི་མཛད་རྗེས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ང་ཚོས་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དེ་རིང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་འཇོག་ཐུབ་པ་དེ་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་རེད།

དེ་ག་ནང་བཞིན་གྱི་ང་རང་ཚོའི་ལས་ཉིན་མང་བ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣་་་༢༤ ལོའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལྷན་ཁང་ཁག་བདུན་གྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་རེད། རྩ་བའི་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པ་དེ་ལྷན་ཁང་ཁག་བརྒྱུད་ནས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་ཚུར་གནང་བ་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྡེ་ཚན་ཆ་བགོས་ཀྱིས་ཐུགས་ཞིབ་གནང་། འདིར་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་དེ་རྒྱུན་ལས་ནང་ལ་གོ་བསྡུར་བྱས་ཏེ་བསྐྱར་དུ་འཛིན་སྐྱོང་ལ་ཕར་བཀའ་འདྲི་ཕེབས་རྒྱུ། འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐོག་ནས་ལན་འདེབས་གྲོས་ཚོགས་འདིའི་ནང་ལ་བསླེབས་བསྡད་ཡོད་རེད། ལྷག་པར་དུ་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་བསྡོམས་རྒྱས་པར་གཞིགས་ཏེ་ལས་བསྡོམས་བསྡུས་པ་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་བའི་གནས་སྟངས་དེ་ལྟར་ཆགས་ཡོད་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལའང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བཀའ་མོལ་གསང་པོ་བྱས་ནས་ཞུས་པ། འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐོག་ནས་ཡིན་ནའང་འགན་འཁུར་ལན་འདེབས་དེ་ཚོ་འཐུས་ཚང་བ་དང། གང་གསལ་གསལ་གྱི་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་བསམ་གྱི་འདུག བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཡིན་ནའང་དུས་རྒྱུན་དུ་ནས་ལས་དོན་ཁག་ལ་ཐུགས་མྱོང་ཡོད་མཁན་རེད། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་ཕྱི་ལོགས་ལ་ཕེབས་རྒྱུ་དང་། དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཡང་ང་ཚོ་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་དེ་ཚོ་ཡར་རྒྱས་ཚགས་ཚུད་གཏོང་དགོས་པའི་དགོངས་འཆར་དེ་འདྲ་ཕེབས་ཡོད་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ནས་ང་རང་ཚོ་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ཡང་མ་འོངས་པར་ཚགས་ཚུད་དང། ཡར་རྒྱས་ཡོང་རྒྱུར་ཏན་ཏན་ཐུགས་ཕན་གསོས་ཡོད་རེད་བསམ་གྱི་འདུག འཛིན་སྐྱོང་ཟེར་དུས་གཙོ་བོ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་དེ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གཙོ་བོ་གྲས་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་བྱེད་ལྷན་ཁང་སོ་སོའི་དྲུང་ཆེ་གཙོས་པའི་ལས་བྱེད་ཚང་མས་འགན་འཁུར་བཞེས་ནས། ང་ཚོའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ལ་བསྔགས་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ལེགས་བཅོས་དགོས་པའི་རིགས། ཐུགས་གཟབ་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་མོལ་དེ་ཚོ་མ་འོངས་པར་དགོངས་པར་བཞག་སྟེ། ལས་དོན་བརྩམ་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་ག་ནང་བཞིན་གྱི་དེ་རིང་ང་ཚོའི་ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་རེད། ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན་དེ་བཀའ་ཤག་གི་ཐོག་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཤིག་འཁུར་ཡོད་རེད། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གཞུང་འབྲེལ་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཤིག་འཁུར་ཡོད་རེད། བསྐྱར་བཅོས་དེ་གཉིས་བརྒྱུད་ནས་བར་སྐབས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དེ་གཙང་མ་འདྲ་པོ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེ་རིང་བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་རེད། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་འགན་ཆེན་པོ་བཞེས་སོང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་ག་ནང་བཞིན་ང་ཚོ་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་འཕོ་འགྱུར་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཤིག་སྔོན་མ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཐོག་ནས་གཅིག་བསྣམས་པ་རེད། དེ་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་ཚོགས་ཆུང་ལ་བསྐྱར་དུ་བཏང་ནས་ད་ལྟ་སྙན་ཐོ་དང་འཆར་ཟིན་དེ་བསླེབས་བསྡད་ཡོད་རེད། ཡིན་ནའང་། དེ་གོང་དུ་ཞུས་པ་གཞིར་བཟུང་རེད། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་འདིའི་དུས་ཚོད་དོག་པོ་ཞེ་དྲག་ཆགས། དེའི་ཐོག་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་། དྲི་བ་དྲིས་ལན་དང་དེ་ཚོ་ཚོགས་གཙོའི་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཞིག་བྱུང་མ་སོང་། དེར་བརྟེན། ང་ཚོས་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་ལ་བསྐྱར་དུ་གཏོང་དགོས་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད།

དེ་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་ང་ཚོས་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་བརྩི་ཡི་ཡོད་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་བཟུང་སྟེ་འཁུར་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། དེའི་ནང་ལ་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་གྱི་གནས་སྟངས་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གནས་ཚུལ་བྱས་ཏེ་ད་ལྟ་ཡིན་ན་ང་ཚོས་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་བདུན་ཞིག་འཇོག་ཐུབ་ཡོད་རེད།

དེ་ག་ནང་བཞིན་ང་ཚོ་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་བྱུང་སོང་། དེ་གནད་འགག་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་བརྩི་དགོས་རྒྱུ་དེ་རེད་འདུག བར་ལམ་ང་ཚོ་ལ་ཡང་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་འབྱོར་ཡོང་གི་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ནང་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཕྱོགས། མཐའ་ན་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་དུས་ཚོད་འདྲ་ཡོང་བ་ཡིན་ན། དེར་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་མི་ཆོག་པ་དེ་འདྲ་བོད་ནང་ལ་སྲིད་བྱུས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་བསྡད་ཀྱི་འདུག དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་ཁོང་ཚོས་ཞེ་པོ་ཅིག་ཚ་ཚ་འུར་འུར་ཟེར་གྱི་མ་རེད་དམ། གང་ལྟར་གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་བསྡད་པའི་བཟོ་འདྲ་པོ་མཐོང་གི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ང་རང་ཚོོའི་ངོས་ནས་ཡིན་ནའང་། འཛིན་སྐྱོང་གིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་ནས་བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་རེད། འབྲེལ་ཡོད་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ནས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུར་ཕེབས་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། མིའི་ཤ་ཁྲག་གི་ཐོག་ནས་ཕེབས་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། ༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་ནམ་རྒྱུན་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་བཀའ་ལུང་དང་། གཟིམ་ལམ་དེ་ཚོར་བལྟས་ཡོང་དུས། དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་ཕྲག་འགའ་ཤས་བཞུགས་རྒྱུ་དེ་འདྲའི་ཞལ་བཞེས་ཡོད་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། ང་ཚོས་ཞལ་བཞེས་འདི་འདྲ་ཡོང་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་སྨོན་ལམ་ཞུ་ཆོག་གི་རེད་དེ། ཡིན་ན་ཡང་། ང་ཚོས་རེ་བ་བཟང་ས་ནས་རྒྱག་རྒྱུ་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་དེ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་མ་འོངས་པར་ང་ཚོའི་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ཚོ་གང་འདྲ་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་ཁ་གསལ་པོ་ཡོང་རྒྱུ་དང་། དེ་ལ་རྩོད་གཞི་མེད་པ། ཚད་དང་ལྡན་པ་ཡོང་རྒྱུར་ང་ཚོས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་སོགས་གསུངས་རྗེས། སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་བསྒྲིལ་གནང་བའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སོང་།